فشار خون بالا

در مورد فشار خون چند واقعیت وجود داره که همکاران  اکثرا با اینکه به اون آگاهند اما باز توجه جدی بهش ندارند:

1. بیش از 50 درصد بیماران پس از دریافت داروهای درمان فشار خون بالا اصلا دارو ها را نمی خورند یا منظم مصرف نمیکنند. (یا باید بگید به من چه! یا اینکه بیمار و اطرافیانش رو تشویق به مصرف درست و به موقع داروها کنید)

2. همکاران گرامی غالبا صرفا به همان فشار خونی که بار اول اندازه میگیرند اکتفا میکنند، اگر بالا بود سریع اقدام به دادن چند دارو میکنند!

حداقل باید دو بار در دو زمان متفاوت در آرامش کامل و در دو حالت نشسته و خوابیده به پشت و از دو بازو و نیز با کنترل نبض های اندام های تحتانی باشد و نیز رعایت سایر نکات مربوطه.

3. عمدتا شرح حال قوی از بیمار مشکوک به فشار خون بالا تهیه نمی کنند. (یا وقت نمیذارند یا روسای بالادستی اجازه مریض دیدن با کیفیت مناسب رو نمیدن! هر چند عدم پرداخت حقوق و دستمزدها و تعداد بالای مریض ها بسیار اذیت کننده است و دولت محترم هم کمکی برای اصلاح این وضعیت نمیکند و بیماران ناآگاهانه همه چیز را فقط از چشم پزشکان میبینند.)

4. بیمارانی که چند دارو (چه برای بیماری اصلی و یا سایر بیماریها) میگیرند غالبا برخلاف اونهایی که یک یا دو دارو میگیرند پایبندی چندانی به مصرف دارو ندارند. مثلا سالمندی دیابتی که دو دارو برای کنترل قند، دو دارو برای فشار خون و دو دارو برای استئوپروز و خواب میگیرد، چندان پایبندی جدی به مصرف داروها ندارد. علت عمده اش هم خستگی از مصرف زیاد داروها و فراموشی در سالمندی است.

5. هر چه فشار خون با شدت بیشتری کنترل شود، امکان ابتلا به عوارض دارویی بیشتر رُخ می دهد. مثلا  فشار خون دقیقا زیر 120/80 م.م.ج نگهداری شود در مقایسه با حالتی که فشار خون هدف زیر 140/90 م.م.ج باشد. در حالت اول نیاز به تعداد داروی بیشتر و با دوز بالاتر است و اینکه احتمال وقوع عوارضی مانند هیپوتنشن، هیپوناترمی، هایپرکالمی، اختلال لیپید، اورمی بیشتر میشود.

کنترل شدید فشار خون و رساندن آن به کمتر از 120/80 م.م.ج میتونه عوارض جدی قلبی خصوصا در مبتلایان به نارسایی قلبی برجا بذاره.

سال 2017 توصیه شد افراد با ریسک ده ساله بیماریهای قلبی بیشتر از 10 درصد بهتره فشارشان زیر 130/80 م.م.ج نگه داشته بشه، و اونهایی هم که کم ریسک ترند معیار همون کمتر از 140/90 م.م.ج باقی بمونه.

(در سالمندان قدرت الاستیسیته و کمپلیانس عروقی کمتر از میانسالی و جوانی است و به طور طبیعی فشارشان بالاتر میره البته نه بالاتر از رنج استاندارد.)

6. طبق مقالات سال 2018 میلادی، تفاوت چندانی بین کیفیت زندگی و طول عمر بیمارانی که بشدت تحت کنترل فشار خون هستند در مقایسه با افرادی که فقط درمان استاندارد میگیرند، وجود ندارد. پس بیمار را به داروهی متعدد و یا گران قیمت خارجی نبندید.

7. غالب همکاران درمان را با اصلاح تغذیه و سبک زندگی آغاز نمیکنند! (چرایی.ش بماند!)

8. اینکه به بیمار بگید اینو بخور، اونو نخور چندان فایده نداره. همه ما نفس اماره داریم. و آدمی زاد از ولع خوردن لذت میبره! پس منع کردن برای بلند مدت چندان جواب نمیده. بهتره بجای حذف غذاها از جایگزین کردن غذاها و افزایش تعداد وعده های غذایی با الگوی DASH بهره بگیرید. ضمنا در برنامه غذایی میتونید از توصیه های طب سنتی موجود در کتاب های اساتید طب سنتی دانشگاه ها استفاده کنید. (تجربه دال بر مفید بودن چنین رژیمهایی بوده اما مقاله ای تاکنون در این زمینه پیدا نکردم)

9. تشویق به فعالیت بدنی، طبیعت گردی و پیاده روی طولانی راه گشاست، چه بسا با بهبود وضعیت روحی و روانی بیمار، توسل به داروهای متعدد کاهش یابد.

10. منتظر انتشار گایدلاین درمان از سوی وزارت بهداشت نباشید خودتون همیشه سری در آخرین مقالات علمی داشته باشید تا ضرر نکنید.

موفق باشید